Dinamometre

Dinamometre, döner bir makinenin çıkış kuvvetini ölçmede kullanılan aygıttır.

Dinamometre (yada kuvvetölçer) en çok, bir elektrik motorunun ya da bir otomobil motorunun beygir gücünü ölçmede kullanılır. Döner parçaya uygulanan burma kuvveti (moment) ile açısal hızın çarpımı, kuvveti verir. Kuvvet ölçen dinamometrelerden en yaygın kullanılanı, esnek bir metal halkadan oluşur. Bu halkayı sıkıştıracak biçimde bir kuvvet yüklendiğinde halka burulur ve burulma miktarına göre kuvvet ölçülür. Cismin uyguladığı kuvvet ne kadar büyükse yay o kadar gerilir. Dinamometrede ölçülen değerler, Newton birimiyle (N) gösterilir.

Dinamometreler metallerin esneklik özelliğinden yararlanılarak yapılmıştır. İç içe geçmiş iki borudan oluşur. İçteki boruda yay asılıdır. İçteki borunun üzeri eşit olarak bölmelendirilmiştir. Cisim içteki borunun ucundaki çengele takılır. Yer cismi ne kadar kendine doğru çekebilirse o cismin ağırlığı o kadardır.

Dinamometre (yada kuvvetölçer) bir otomobil motorunun beygir gücünü ölçmede kullanılır. Döner parçaya uygulanan burma kuvveti (moment) ile açısal hızın çarpımı, kuvveti verir.




DİNAMOMETREDE ÖLÇÜM NASIL YAPILIR ?

1- Araç dinamometreye alınır
2- Araç en az 3 noktadan çapraz olarak zincir ile sabitlenir. Boşluklar alınır.
3- Tahrik tekerleklerinin lastik basınçları eşitlenir...
4- Araçın teknik bilgileri bilgisayara girilir.
5- Fanlar uygun yerlere yerleştirilir ve devreye alınır.
6- Motor çalıştırılır ve Dyno operatörü aracın içine biner.
7- Öncelikle, aracın şanzıman oranları bilgisayar tarafından hesaplanır.
8- Güç ölçümü ve hemen ardından inertia testine geçilir.
9- Ölçüm sonucunun grafikli çıktısı alınır.



DİNAMOMETRE GERÇEKTEN GEREKLİ MİDİR ?

Tuning işinin tabiatı gereği, amaç mevcut bir motordan daha yüksek tork ve güç elde etmektir. Uygulamalar yapılmadan önce, elde edilecek güç yaklaşık olarak tahmin edilmektedir. Ancak, Tuning gibi hassas ayarlar gerektiren bir iş dalında “tahmin” kavramına yer yoktur. Dinamometre sayesinde, tork ve güç eğrisindeki en hassas değişiklikler (1 Nm veya 1 hp) dahi saptanabilmektedir…



DİNANOMETRE ÖLÇÜMÜ HANGİ VİTESTE YAPILIR ?

Dinamometre ölçümü genelde 4. Viteste yapılır. Daha küçük viteslerde yapılan ölçümler özellikle yüksek güce sahip araçlarda tamburlarda tutunma problemi yaratacak ve sağlıklı sonuç vermeyecektir. Ayrıca, birim zamanda daha fazla veri elde etmek amacıyla, en ideal ölçüm 4. viteste yapılmaktadır.





DİNAMOMETRE ÖLÇÜMÜNDE FANLARIN GÖREVİ NEDİR ?

Fanların görevi, motorun yük altında soğuması ve de rahat emiş yapabilmesini sağlamaktadır. Fanlar aynı zamanda zararlı egzoz gazlarını ölçümün yapıldığı kapalı ortamın dışına atmaktadır.Turbolu araçlarda ise, yüksek debili fanlar, yukarıda bahsettiklerimize ek olarak turbo sistemindeki intercooler’u araç yolda gidermiş gibi soğutma vazifesini görmektedir.


DİNAMOMETRE SİHİRBAZLIĞI NEDİR ?

Dinamometre sihirbazlığı, bu pahalı cihazı kötü niyyetli şekilde kullanıp tüketiciyi dolandırmaya yönelik bir aktivitedir. Başka bir firma tarafından yapılan modifikasyon işlemlerinden ortaya çıkan gücü düşük gösterme, veya dinamometre sahibi firma tarafından yapılan modifikasyon işlemlerinden elde edilen gücü yüksek gösterme şeklinde ikiye ayrılır.Bu sihirbazlığın kurbanı olmamak için, ölçüm esnasında dikkat etmeniz gereken önemli noktalar:

- Aracın tahrik lastiklerinin havaları
- Tüm teknik verilerin bilgisayara doğru şekilde girilmesi
- Şanzıman oranlarının doğru hesaplanması (eğer vites ve son dişli oranlarınızı bilmiyorsanız, bunu anlamanız pek mümkün değildir – bu hesaplama bu durumda tamamen dyno operatörünün inisyatifine kalmış bir olaydır)
- "inertia" testi sırasında aracın frenine veya el frenine (arkadan itişler için) kesinlikle dokunulmaması, direksiyonun sağa veya sola kastırılmaması
- Hava Filtresinin ölçüm esnasında çıkarılmaması
- Yeterli debide hava akışı olmayan ortamda yapılan ölçümler, özellikle turbo araçlarda yanlış sonuçlar verecektir.