DERECELİ EKSANTRİK MİLLERİ
Dereceli Eksantrik Milleri standart eksantrik millerinden farkli olarak performansa yonelik duzenlenmis yapilari ve ayarlanmış dereceleri sayesinde gerek cadde otomobillerinde gerekse yarış otomobillerinde yüksek güç ve tork sağlayan performans parçalarıdır.
Dereceli Eksantrik Mili Nasıl Çalışır?
Dereceli Eksantrik'ten güç çıkmasını sağlayan temel unsur subaplarin açılıp kapanma ve açık kalma zamanlarinin degismesidir. Bu konuda Teknik Bilgi olarak bilinmesi gereken birkaç kavram vardir:
LIFT: Lift, eksantrik milinin subaplari ne kadar bastırdığını gösteren değerdir. DURATION: Subapin yatagindan çıktığı zamanki derece ölçümüdür. OVERLAP: Giriş ve çıkış subaplarinin aynı anda açık olduğu sürenin derecesidir. Giriş eksantrik milinin açılış numarası çıkış eksantrik milinin kapanış numarasına eklenerek hesaplanır. POWER BAND: Eksantriğin gücünü verimli bir şekilde verebildiği devir aralığıdır.
Bu kavramlari daha iyi anlayabilmek için şu örneğimize göz atabilirsiniz...
Ford Escort 1.8 16V için Piper Cams BP270 eksantrik mili:
|
Resim yeniden boyutlandırıldı. Tam boy görüntülemek için tıklayınız. Orjinal resim boyutu : 1046x144 |
Dereceli Eksantrik Mili Ne Kadar Güç Verir?
Cadde otomobilleri için üretilmiş eksantrikler derecelerine ve kullanıcının seçimine göre 10bg ile 25 bg arasinda güç üretebilecek kapasitedelerdir, yarış otomobilleri için üretilmiş eksantrikler ise çok daha yüksek olarak 80-100bg'lere kadar güçler üretebilmektedirler. Daha ayrıntılı ve özel bilgi almak için Eksantrik Mili Üreticilerimizden ilgilendiğiniz markayı seçerek devam edebilirsiniz Eksantriklerin hangi özellikleri neleri etkiler?
Eksantrikleri tanımlarken üreticilerin kullandıkları bir çok özellik vardır. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanların aracın motor gücünü nasıl etkilediğini bilmek, eksantrik mili seçiminizde size yardımcı olabilir.
Duration: Emme ve Egzoz için ayrı ayrı belirtilir. Subapın, 360 derecelik döngü içerisinde kaç derecelik sürede açık kaldığını gösterir. Cadde tipi eksantriklerde bu değer 250-270 dereceler arasında oynayabilir, yarış tipi eksantriklerde ise 300 derecelere kadar çıkabilir. Bu değer arttıkça motorun maksimum gücü artar, ancak bu değer artışının, motor üzerinde gerektirdiği farklı tadilatlar da olduğu için cadde tipi dereceli eksantriklerde genelde göreceli olarak düşük değerler tercih edilir.
Overlap: Emme subapının açılmasından, egzoz subapının kapanmasına kadar geçen, iki subapın birlikte açık kaldığı süredir. Bu sürenin artışı, egzoz gazının daha çabuk tahliyesini, akabinde emme manifoldundan gelen temiz hava ve benzin karışımının daha çabuk bir şekilde silindirlere çekilmesini sağlar. Araçların, fabrika çıkışı eksantriklerinde bu değer oldukça düşüktür. Bu sayede düşük devirde uygun güç ve tork yakalanır. Ancak dereceli eksantriklerde, eksantriğin derecesinin artışına göre Overlap değerinin de artmasıyla yüksek devirdeki güçte çok etkili artışlar görünür. Bu yüksek güç artışıyla birlikte rölantide de küçük düzensizlikler görülebilir. Tabii ki bu düzensizlikler daha çok, yüksek dereceli yarış eksantriklerinde belirgindir. Cadde tipi dereceli eksantriklerde konfordan ödün verilmeyerek, bu değer, fazla olmayan bir miktarda arttırılarak uygun güç ve tork artışı sağlanır.
Lift: Eksantrik kataloglarında genelde Full Lift olarak geçer, subabın yatağından maksimum ne kadar uzağa açıldığının milimetre olarak değeridir. Full Lift'in artışı tüm devir bandı üzerinde bir miktar güç ve tork artışı sağlar. Full Lift'ten ayrı olarak, Lift konusunda esas önemli olan nokta, bir subapın yatağından hangi hızla çıktığı ve ne kadar süre Full Lift pozisyonunda kaldığıdır. Full Lift değerleri aynı olan iki eksantrik kıyaslandığında, daha kısa sürede Full Lift pozisyonuna gelen ve o pozisyona yakın pozisyonlarda daha uzun süre kalabilen subap zamanlamasını sağlayan eksantriklerde güç artışı göreceli olarak daha da yüksektir.
Timing: 22-62, 62-22 şeklinde bir örnek ele alındığında; İlk 22, emme subapının üst ölü noktadan kaç derece önce açıldığını, İlk 62, emme subapının alt ölü noktadan kaç derece sonra kapandığını, İkinci 62, egzoz subapının alt ölü noktadan kaç derece önce açıldığını, İkinci 22, egzoz subapının üst ölü noktadan kaç derece sonra kapandığını belirtir. Duration ve Overlap bu değerler sayesinde hesaplanır.
Dikkat edilmesi gereken noktalar:
Başlangıç seviyesindeki cadde tipi dereceli eksantrikler standart motorlarda başka hiç bir tadilat gerektirmeden, tamamen sorunsuz bir şekilde kullanılabilmesine karşın, özellikle iddialı kalkış yarışları için hazırlanan otomobillerde kullanılan yüksek dereceli cadde eksantriklerinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.
Yüksek dereceli eksantrikli motorların daha yüksek devirleri çevirebilmesiyle birlikte, eksantriğin yapısı gereği artan Duration ve Full Lift değerlerinin sonucunda, subapla pistonun birbirlerine en yakın oldukları mesafe standart ve düşük dereceli eksantriklere göre bir hayli azalır. Yüksek dereceli eksantriklerde, eksik ve hatalı uygulama sonucu, subapla pistonun temas etmesiyle subaplar yamulabilir. Bu olay özellikle yüksek devirlerde ve erken vites düşürme sonucu yığılma denen olayla meydana gelebilir. Bu tehlikeyi önlemek için eksantrik mili üreticilerinin sunduğu özel subap yayları mevcuttur. Bu yaylar gerek daha hafif, gerekse direnç olarak daha kuvvetli oldukları için subapların yuvalarına gereken zamanda oturmalarını sağlayarak olası sorunları ortadan tamamen kaldırırlar. Yüksek dereceli eksantrik uygulamalarında subap yayı değişimi, önemle üzerinde durulması gereken bir noktadır.
|