OTOMATİK
ŞANZIMAN (Nedir, Nasıl Çalışır, Bakımı Nasıl Yapılır) Tork konvektörü, debriyaj, servo, hidrolik sistemi, solenoid, sübap ve vites
kademeleri gibi unsurları içinde barındıran alüminyum muhafazaya sahip şanzıman
türüdür. Otomatik şanzımanın en büyük özellik-lerinden biri üretici firmaların en
uygun hızlanma ve tork devirlerini hesaba katarak ayarladıkları vites değişim
süreleri ile kullanıcı hatasından oluşabilecek sorunların en aza indirgenmesi ve
aracın yakıt ekonomisine katkıda bulunması sağlanır. Her ne kadar otomatik
vitesler manuel viteslere göre araçların performansını olumsuz yönde etkiliyor
olarak bilinse de geliştirilen yeni teknolojilere sahip araçların sahip olduğu
otomatik vites seçenekler her geçen gün performans açısından daha iyiyi
sürücüsüne sunmaya başlamıştır.
Manuel şanzımanlar motordaki gücü tekerleklere taşırken debriyaja ihtiyaç
duyarken otomatik şanzıman bu işi tork dönüşümü yapan yağ içerikli bir sistem
aracılığıyla halledilir. Yarı otomatik şan-zımanlı araçlarda ise vites değişimi
debriyaj olmadan manuel olarak yapılabilmektedir, bu araçlarda ise kavrama
elektronik veya vakum sistemi ile kontrol edilmektedir. Otomobilinizin her
parçası gibi Otomatik şanzımanda bakıma gereksinim duyar. Aracın ve şanzımanın
tipine göre yapılması gereken bakım süreleri aracın el kitabında bulunabilir.
Genel olarak uygulanan bakım her 40.000 kilometrede yada 2 yılda bir şanzıman
yağının ve filtresinin değiş-tirilmesidir. Özellikle römork bağlı, hızlı duruş
kalkış yapan, dağ bayır inip çıkan sürücüler şanzıman yağının kontrolünü
aksat-mamalıdırlar. Şanzıman yağı değişimi aslında kendinizin bile yapabileceği,
çok fazla teknik bilgi ve ustalık gerektirmeyen bir işlemdir, eğer aracınızla
ilgilenmeyi seviyorsanız yağ değişimi sırasında eğlenebileceğinizi bile söylemek
mümkün. Bunun için yapmanız gereken aracınızın bakımını yapan servisde ki
ustadan bu işin nasıl yapıldığını uygulamalı olarak görmeniz.
Otomatik şanzumanlı bir araçta en iyi
performansı elde etmek için şu kurallara uyulması gerekiyor.
Gaz pedalına basılıyken vites
kolu P ve N konumundan başka bir konuma getirilmemelidir. Araç hareket
halindeyken P konumuna alınmamalıdır. Aksi taktirde ciddi hasarlar
ortaya çıkacaktır. R konumuna geçmeden önce aracın tamamen durması
beklenmelidir. Yokuş aşağı inişlerde araç kesinlikle boşa yani N
konumuna alın-mamalıdır. Otomatik şanzumanlı araçlarda, motor
çalışmadığı taktirde kesinlikle vurdurmak olarak bilinen uygulama
yapılmamalıdır. Araç bozulduğunda
yada kaza halinde çekilmesi gerektiğinde çekişin gerçekleştiği
tekerlekler askıya alınmalıdır.
Otomatik şanzıman yağ değişimi zaman-larına mutlaka uyulmalıdır, aksi
taktirde yağ bozulacak ve bozulan yağ şanzımanın performansında düşüşe
ve bazı arızalara neden olacaktır. Araç hızı 95 Km/s den fazlaysa vites
kolu asla manuel olarak 2 veya L konumuna alınmamalıdır. L konu-mundaki
sürüşlerde 50 Km/s in üstündeki hızlara çıkılmamalıdır.
Yukarıdaki bilgiler genel olup aracınızın markasına,
modeline, şanzıman tipine göre farklılıklar gösterebilir. 
|