Al4 şanzıman hakkında bilmemiz gerekenler

AL4 ŞANZIMAN HAKKINDA BİLDİKLERİM

                Bu yazıyı,teknik terimleri çok fazla kullanmadan herkesin anlayabilmesi için, hiçbirşekilde teknik araştırmaya girmeden tatilde bir internet kafede yazıyorum, umarım yardımcı olabilirim.

                Hergün büyüyen dünyada,insanın sonsuz ihtiyaçlarıda beraberinde büyür, bu ihtiyaçlardan bir tanesinde hareket edebilme ihtiyacıdır, işte bu durumda insanlar binlerce yıl sürekli bir şeyler yapmış olup, kayadan yapılma tekerlekten günümüz arabalarına ulaşılmıştır.

                Otomotiv endüstrisi dünyadaki en büyük rekabet ortamlarından biridir, hergeçen gün yeni özelliklerde araçlar üretilmekte ve insanların beğenesine sunulmaktadır,bu gelişmelerden biride araçlarda otomatik vites olmasıdır ve bu ortamdaki üreticilerden biride Fransız Peugeot markasıdır ve Peugeot araçlarında  genellikle AL4 adı verilen şanzımanları kullanır.

                Şanzımanla ilgili bildiklerimi yazmadan önce burayı dikkatlice okumanızı rica ediyorum, zamanında bu ülkede maliyeti 1500 lira olan bakın sadece maliyeti 1500 lira olan mal yurtdışından 1000 liraya alınabildiği için üretimi durdurulmuştur,ancak bu 1000 liralık malın yedek parçaları aracın maliyetinden fazlaya gelmeye başladığı zaman nasıl büyük bir hata yapıldığı fark edilmiştir ancak iş işten geçmiştir, işte bu kapital düzen içerisinde Türkiye fiyatlarıyla 20 000 tlye aldığınız aracı parçalamaya başladığınız zaman içindeki parçalar “yetkili serviste” 100 000 tlden fazladır, o yüzdendir ki 15 000 tlye 206 alan bir vatandaşımızın şanzımanı ilk hata verdiği zaman direk revizyon 4000 tl lafı duyduğu zaman gözleri dolmasın nasıl ödeyeceği derdine düşmesin diye bu yazıyı yazacağım, keşke bu vatandaş bilse Peugeotun %120 den fazla yedek parçada kar koyduğunu ama işte Kapital düzen,neyse böyle devam ederse  on sayfa yazarım ben şanzımanla ilgili bildiklerimi yazayım.

AL4 Şanzıman nedir:

Kısaca 4 vitesten oluşan,tam otomatik şanzımandır, bildiğimiz üzere 2 çeşit şanzıman kullanılır genellikle, robotize edilmiş manuel şanzımanlar(2tronik Peugeot,dualogic fiat,multimode Toyota,i shift Honda,easytronic opel) şimdilik aklıma gelenler bu şanzımanlar yarı otomatiktir, manuel şanzımandan farkı,debraj yoktur sizin yerinize bir robot debraja basar vitesi atar(tam olarak olmasada herkes anlasın genel hatlarıyla budur) bu şanzımanlar tam otomatik şanzımanlara göre,yakıt tasarrufu yapar,manuellerinden bile az yakar, manuellere yakın performans sunar, ancak konforsuzdur,vites geçişleri hissedilir,baskı bakata yakılabilir,kısacası sürmeyi bilmek gerekir,yokusta araç geri kaçırmasın diye gazla dengede durmaya çalışan hanım ablamız sonra sıfır araca binlira masraf açınca aa bu araçlar çok dandikmiş derler.Dünyada bildiğim kadarıyla bu işi çift kavramayla adam gibi beceren tek firma dsg ile vw dir.

Tam otomatik şanzımanlara geçecek olursak,bu araçlarda kısaca bir Tork Konvertörü vardır, bu parça araçın durma halinde ve ilk hareket halinde devrededir,motordan belli bir gücü sürekli tekerlere aktarır,bu sayede bu araçlar yokuşta geri kaçırmaz,Vites geçişleri bir yağ bloğundaki valfler aracılığıyla gerçekleştiği için, bir sorunu olmayan tam otomatik şanzımanlarda vites geçişleri hissedilmez,çok konforludur ancak robotize şanzımanlara göre yüzde 20 fazla yakarlar,yüzde 10 performans kaybı belki daha fazlası vardır ancak KONFOR ön plandadır,şimdi konforu neden büyük yazdın diyenler olursa birazdan açıklayacağım. Bu şanzımanlara örnek vericek olursak Hondanın CVT si dünyada bir numaradır diyebilirim. Peugeot AL4,opelin 4 vites şanzımanı,Toyotada gene 4 vitesli şanzıman bulunur,Fordda da 4 vitestir,yani sevgili abim Peugeot ne dandik 4 vitesli araba mı olur deme diye yazdım.

Şimdi bir tane ağabeycimde hani :Mercedes BMW ehehe derlerse,onlar varsa öyle bir forum oradan baskınız bizim için bahsi geçen konular 50 binin altındaki arabalar için J

AL4 Şanzıman kullanırken dikkat edilecek hususlar:

Biraz önce bağıra bağıra konfor dedim,şimdi açıklıyorum, bu şanzımanlar konforlu sürüş içindir, aracı devirli sürmeyi seven 5 binde önce vites atmayan sürekli gazı basıp vites küçültenler varsa bence satsın araçlarını yazık.

1)AL4 şanzımana sahip araçların biran önce aracı Tork Konvertöründen çıkartması gerekir,bunun için en geçerli metod araca ilk kalkışta az gaz vererek biran önce 2000 devir civarı 2 ye atmasını sağlamaktır.

2) Zorunlu olmadıkça işte bir yere acele yada yokuş çıkma gibi, aracınız en fazla 3000 devirde vites atacak şekilde sürün böylece vuruntu da daha az olacaktır,bazen bizim şanzımanlar takılabilir vitesi geç atabilir hemen triptronike alıp vites atıp D ye atın.

3)Aracı triptronikte sürmenin net olarak bir açıklamayla zarar verdiğini sanmıyorum ama yılların ustaları aracın çok fazla triptronikte sürülmesinin zarar verdiğini söyler bende aynı fikirdeyim.Yani “D” iyidir.

4)Araç trafikte beklerken N ye yada P ye alalım mı,cevap hayır durduğunuz zamanlarda aracınız D de ayağınız frende olsun zaten bu sistemi yapanlar bunu düşünerek yapmışlardır,uzun süreli durmalarınızda zaten aracı P ye alıp stop edebilirsiniz.

5)Araç hareket halindeyken N ye atmayın , Çünkü N de şanzıman yağlama yapmaz, ayrıca tekrar D ye aldığınız zaman aşınır.

6)Araç ilk çalıştığı zaman STOP yazısının sönmesini mutlaka bekleyin hatta 1-2 saniye ekstra bekleyin ve sonra vites atın.

7) D den R ye yada R den D ye takıcağınız zamanlarda aracın durmasını bekleyin araç geri geri giderken daha D ye alıp gaza yüklenmenin bir yararı yoktur emin olun.

AL4 Şanzıman bakımı

Her ne kadar servisler aksini iddaa etsede bu şanzımanların yağ ömrü 30-35 bindir, Mercedes 40binde Honda 20binde bir yağı değiştirir VW bu durumu kabul etti artık,yani şanzıman yağı ömürlüktür bir yalandır buna inanmayın 2 yıl  veya 30 binde bir değiştirin zaten 100 tl falan tutuyor.

Buraya kadarki kısım şanzımanı hala tam randımanla çalışan kişiler içindi şimdi ise şanzımanlarında hatalar olan kişiler için bildiklerimi yazayım.

Şunu öncelikle kesin olarak bilin Şanzıman bir laptopsa,servis ekran kartı yansa laptopu değiştirir, virüs girse format atmaz harddiski değiştirir bunu bilmek lazım. Bu şanzımanlar ömürlük demek kendimizi kandırmak olur ama çok rahat 200 binleri görebilecek şanzımanlardır. Tabi arada 1-2 ististna olabilir ama genel olarak şunları öğrenirsek rahatlarız.

1)    Hiç bir uyarı vermeden vuruntu varsa,yağ değişimi büyük olasılıkla düzeltir.

2)Fren münşürü bozuksa mutlaka yenisini alın 20 tl birşey(eğer araç dururken vites p de takılı kalıyorsa ve kapatıp yeniden çalıştırınca düzeliyorsa bunu birkez bile yapsa bozuk demektr)

3)Eğer Auto Gear Fault uyarısı veriyorsa bakmanız gereken durumlar.

yokuşta geri kaçırmıyorsa eğer büyük olasılıkla valf değişimiyle sorununuz düzelir.

yokuşta geri kaçırıyorsa yağ bloğu değişimiyle düzelir. çıkmacıda 300-500 arası bulursunuz yada sıfırı valfler dahil 1500 tl dir.

            4)şanzımanda hem geri kaçırma var boşa kaçırma var fışlama varsa revizyon vakti gelmiştir.

Son olarak burayı dikkatle okuyun, bu sorunların tümünde genelde servisler revizyon der korkmayın paniklemeyin,inadına bastırın unutmayın servis yüzde yüzonsekiz karla parça satar, bende aynı problerm varken bir servis revizyon 4000 tl dedi,biri yağ blogu 1500 tl olmazsa revizyon dedi,ben bu forum sayesinde çok daha düşük bir miktara hallettim.

Alisuat üstadım bu güzel yazı için teşekkürler. İlk adımı attın kitabı yazmak konusunda. Buraya yazacak olan arkadaşlar yaşamış oldukları sorunları ve çözümlerini yazarlarsa elimizde harika bir kaynak olacak.

Monur, koliva, metin ve diğer arkadaşların yardımlarıyla bir kitap oluşur inşaallah. 

emeğin için teşekkürler.

Benim yaşadıklarım çok fazla bir şey değil ancak bilgi bilgidir.

1. Ara sıra vuruntulu vites geçişleri vardı. Aracı N konumuna alıp gaza 4 bin devir civarına kadar yüklenince sarsıntı yapıyordu. Sanki araç ileri hareket edecekmiş gibi. Teknik serviste yağını değiştirttim. Vuruntulu geçişler tamamen kayboldu. Ara vites denilen durum kayıptı ortaya çıktı. Sorun yoktu.

2. Aracın altında yağlanma tespit ettim. Şanzıman kısmından sızıntı vardı. Teknik servise gittim (Yağ değişiminden 15 gün falan sonra) contalar değişecek olmazsa revizyon dediler Samsun'da bir ustayı aradım. Durumu izah ettim. Usta telefonda tarif etti biz yaptık fazlalık yağı aldık. Aracı N konumunda çalışır vaziyette lifte kaldırıp şanzıman yağ tıpasını açtık biraz aktı sonra kesildi. Tıpayı geri kapatıp aracı indirdik. Fazlalık yağın alınma yöntemi buymuş. Öğrenmiş olduk. Sorun kalmadı yağ kaçağı durdu. 

3. Hararet 110 ve üzerine çıktığında aracı manuele alsam bile D de sabit kalıyor. Bu sorun 2 sefer oldu.  Çözümü için buraya yazacak arkadaşların tecrübelerini bekliyorum. 

AL4 Sanziman Hakkinda Genel Bilgi

• Sanziman Yagi Seviyesi: Yag seviyesini kontrol etmek icin herhangi bir yag cubugu yoktur. Yag seviyesi motor calisir vaziyetteyken, vites park konumundayken ve motor uygun sicakliga ulasinca tasirma tapasindan kontrol edilir.
• Sanziman Sogutma Sistemi: Sanziman yagi icin gelistirilmis bir harici sogutma mekanizmasi bulunmamaktadir. Ic pompadan gelen yag sanzimanin arka tarafindan bulunan(sol on tekere yakin) isi donusturucuden gecer. Bu isi donusturucu aracin sogutma mekanizmasina 16 mm lik hortumlarla baglidir. Simdiye kadar 3 farkli isi donusturucu kullanilmistir. En kucugu sadece 1.6 litre benzinli motorlarda, en buyuk olani ise turbo dizel olanlarda kullanilmistir.
  
• Hata Isiklari: Kar ve Spor isiklari yanip sondugunde hata kaydedilmis demektir. Bu hata gecici de olabilir kalici da. Sanziman sisteminin kendine ait ozel ECU'su vardir ki bu ECU manuel vitesli araclarda yoktur.
  
• Selenoidler: Bilindigi gibi eski tip selenoidler artik yerini yeni tip selenoidlere birakmistir. Eski tiplerde asiri sicaklik ve miknatislanmayi onlemek icin selenoidler darbe modulasyonu ile surulmuslerdi. Bu darbeler(pulse) eski selenoidlerde 50Hz idi. Oysaki yeni tip selenoidlerde bu puls 100Hz olarak belirlenmistir. Selenoidlerin bozulmasi aracin limp home moda girmesine yani  koruma maksadi ile aracin belirli bir deviri gecmemesi ve sabit viteste kalmasina sebep olur. Eger selenoidler yeni tip ile degistirilirse, sanzimanda bulunan ECU'nun yaziliminin da guncellenmesi gerekmektedir. Yeni yazilim ile eski tip selenoidler de kullanilabilir. Yani eski selenoidleri 100Hz ile de surebiliriz ancak yeni selenoidleri 50 Hz'de surulmesi duzgun calismamalarina sebep olacaktir. 
• Sanziman Yaginin Durumu: Sunu soylemek gerekir ki sanziman yaginin sogutma, temizleme ve yaglama gibi pek cok gorevi vardir. Zamanla yag eskiyecek ve etkisizlesecektir. Sanziman ECU'sunda yag eskime sayaci bulunur. Bu sayac calisma sicakligi, olusan hatalar ve calisma zamanini goz onunde bulundurarak yaklasik olarak deger bildirir. Sayac doldugunda bakim ve sayacin sifirlanmasi gerekmektedir. Sanziman yaginin suzulup yenisinin eklenmesi halinde kismi sifirlama yapilir ki bu da her yarim litre yag icin son degerden 2750 degerini cikarmakla elde edilir. Kaynaklara gore bu sayac en cok 32768 olabilir.