Kullanım Azalsada Akaryakıtta Vergi Geliri Artmış

Toplam akaryakıt tüketimi azalmasına karşın, devletin vergi geliri attı.

Geçen yıl toplam akaryakıt tüketimi yüzde 3,9 azalmasına karşın ÖTV'nin artırılması ve KDV matrahı yükseltmesi nedeniyle 2010'da akaryakıt tüketiminden sağlanan dolaylı vergiler bir önceki yıla göre yüzde 20 artarak 35 milyar liraya ulaştı.

Petrol Sanayi Derneğinin (PETDER), 2010 Yılı Sektör Raporu'na göre, 2010 yılında Benzinler, motorinler ve LPG Otogaz'dan oluşan toplam otomotiv yakıtları tüketimi 2009 yılının aynı dönemine göre yüzde 1,9 artarak 18,4 milyon ton olarak gerçekleşti.

Toplam benzin tüketimi 2010 yılında, 2009 yılına göre yüzde 7,7 azalarak yaklaşık 2,1 milyon ton (2,7 milyon metreküp) oldu. Daha düşük ÖTV tutarı nedeniyle benzinden artan bir pay alan Otogaz LPG tüketimi aynı dönemde yaklaşık yüzde 8 artarak 2,5 milyon tona ulaştı.

Geçen yıl doğalgaz kullanımının daha da artması ve yaygınlaşmasıyla fuel oil ve kalyak türleri tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 44 azalarak 1,1 milyon ton oldu.

Akaryakıt ve LPG sektörlerinden sağlanan dolaylı vergi gelirleri 2010 yılında yaklaşık yüzde 17 artarak 42 milyar liraya ulaştı.

Rapora göre, 2010'da Türkiye motorinde dünyanın en yüksek vergi uygulayan ülkelerinden biri olmaya devam ederken, benzinde ise dünyanın en yüksek vergi uygulayan ülkesi konumunu sürdürdü.

Dolaylı vergilerin pompa fiyatı içindeki payı benzinde ortalama yüzde 67, motorinde yüzde 57 olarak, önceki yıllara göre önemli bir farklılık göstermezken, özellikle artan petrol fiyatları ve yıl başındaki ÖTV düzenlemesi, toplam dolaylı vergi gelirlerinin azalan akaryakıt tüketimine rağmen, yüzde 17 düzeyinde artmasına neden oldu.

Raporda, şunlar kaydedildi:

''2010 yılında Türkiye'deki ticari ve sınai faaliyetlerin önemli bir göstergesi olan kırsal motorin tüketimi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,6 azaldı.

Kırsal motorindeki bu gerilemenin en önemli nedeni 10 numara yağ adı altında devam eden faaliyetler oldu. Motorin (düşük kükürtlü) tüketimi ise geçtiğimiz yıllardaki artışını 2010 yılında da devam ettirerek bir önceki yıla göre yüzde 23 artarak 4,9 milyon metreküpe ulaştı.

Motorin türleri toplam tüketimi (motorin ve kırsal motorin) 2009 yılına göre yüzde 2,4 artarak 2010 yılında yaklaşık 16 milyon metreküp olarak gerçekleşti.

Kırsal motorinin yanısıra ekonomik büyüme ve sınai üretim ile ilişkili bir başka önemli gösterge olan yağlama yağları tüketimi yüzde 15 artarak 416 bin tona ulaştı. 2010'da 10 numara yağ ve benzeri hileli akaryakıt faaliyetleri sonucunda oluşan vergi kaybı 1,5 milyar lira düzeyine ulaştı.

Bu tür faaliyetler büyük vergi kaybının yanı sıra, haksız rekabet yaratmaya, araç motorlarına ve çevre/insan sağlığına telafisi imkansız zararlar vermeye devam ediyor.

10 numara yağ sorunu bu yılda akaryakıt sektörünün en önemli sorunlarından biri olarak gündemdeki yerini korudu.

Ticari ve sınai faaliyetlerin önemli bir göstergesi olan kırsal motorin tüketimindeki yüzde 4,6 düzeyindeki gerileme, kriz sonrası büyüyen ekonomi ve sınai gelişme verileri ile önemli bir uyuşmazlık göstergesi olarak dikkati çekti.

10 numara yağ adı altında yapılan hileli akaryakıt satış faaliyetlerinin büyüklüğünün neden olduğu bu durum raporda farklı verilere dayanılarak analiz edilmiştir. Bu analizler 10 numara yağ konusunun neden olduğu vergi kaybının 1,5 milyar TL/yıl düzeyinde olduğunu göstermektedir.

Atık madeni ve bitkisel yağların, yağlama yağları ve baz yağların ve diğer kaçak akaryakıtların karışımları şeklinde oluşan bu tür hileli akaryakıt sorunlarının çözümü; motorin ile baz yağ / yağlama yağları, müstahzarları arasındaki ÖTV farkının giderilmesi ile mümkün olabilecektir.''