|
Yakıttan elde ettiği ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren
makinelere motor denir.
Yakıtlarına göre motorlar, Dizel-Benzin-LPG li olmak üzere
ayrılırlar. Benzinli motorun yakıtı benzin; Dizel motorun yakıtı
Mazot (motorin); LPG`li motorun yakıtı ise LPG gazıdır.
Silindir diziliş şekillerine göre motorlar sıra tipi, v tipi,
yıldız tipi, boksör tipi şeklindedir.
Soğutma sistemine göre motorlar, su soğutmalı ve hava soğutmalı
diye ikiye ayrılır.
Yanma sistemine göre motorlar, içten yanmalı ve dıştan yanmalı
diye ikiye ayrılır. Araçlardaki motorlar içten yanmalı
motorlardır. İçten yanmalı motorlar ise, mazot, benzin ya da
motorin yakarlar.
Motorlar, çalışma zamanlarına göre, iki zamanlı ve dört zamanlı
motorlar diye ikiye ayrılır.
Benzinli motorlarda ateşleme, sıkıştırılmış benzin-hava
karışımının buji ile ateşlenmesi ile olur.
4 zamanlı motorlarda 4 zaman, sırası ile şöyledir: Emme,
sıkıştırma, ateşleme (veya genişleme; iş zamanı da denir),
egzost.
Enjektörlerden püskürtülerek ateşleme yapılan motorlarda yakıt
olarak motorin kullanılır.
Katalitik konvertör kullanılan araçlarda yakıt olarak, kurşunsuz
benzin kullanılır.
Bir motorun bazı parçaları şunlardır: marş motoru, piston,
segman, piston kolu, silindir kapağı, supap kapağı, eme
manifoltu, egzost manifoltu, silindir gövdesi, silindir gömleği,
karter, conta, külbütör, emme supapı, ekzost supapı, supap
iteceği, krank mili, kam mili, volan dişlisi, eksantrik
dişlisidir.
Dizel motorda ise bunların dışında, mazot pompası (enjeksiyon
pompası) ve enjektör de bulunur.
Benzinli motorlarda, üsttekilerin dışında karbüratör, benzin
pompası, buji, disribütör, bobin vardır.
ATEŞLEME SİSTEMİ
Benzinli motorun ateşleme siteminin bazı önemli parçaları
şunlardır:
Akü, kontak anahtarı, endüksiyon bobini, distribütör, buji ile
distribütör içinde bulunan platin takımı, alçak yüksek gerilim
kabloları kondansatör, tevzii makarasıdır.
Benzinli motorlarda bujinin görevi ateşlemeyi sağlamaktır.
Benzinli motorlarda bulunan distribütör` ün en önemli görevleri
endüksiyon bobininden gelen yüksek voltajı bujilere dağıtmanın
yanı sıra, platin ve meksefe yardımıyla yüksek voltajın
oluşumunu sağlamak, ayrıca tevzii makarasıyla da elektrik
dağıtımını sağlamaktır.
Endüksiyon bobini aküden gelen voltajı 15.000 - 25.000 volta
çıkarır.
Bujilere ateşleme sırasına göre akım dağıtan distribütördür.
Motor çalışmazken kontak anahtarı, ateşleme durumunda açık
unutulursa platin ya da bobin yanabilir.
Aracın belirli bir km.`sinden sonra bazı parçaları değişmelidir.
Bunlardan biri platin ve bujidir. Ateşleme sistemi ayarlarından
biri buji ayarı ve diğeri ise platin ayarı ile avans ayarıdır.
Platin meme yapmış ise meksefe (kondansatör) yanabilir. Platin
meme yaparsa zımparayla temizlenir.
Motorun çalışması sarsıntılı ise, sebebi buji kablolarından
birinin çıkmış olması olabilir.
Benzinli bir motorda normal yanma olmamasının sebeplerinden biri
bujilerin normal ateşleme yapmaması,
bir diğeri de platin ayarının bozuk olması ayrıca bujilerin
kurum bağlanmış olmasıdır.
Bujiler ayarsız ve aşınmış ise motor çekişten düşer.
Buji ayarları yanlış yapılmış bir aracın egzost dumanı siyahtır.
Motorun egzostundan siyah duman çıkması durumunda karışım oranı
da kontrol edilmelidir.
YAKIT SİSTEMİ
Benzinli motorun yakıt sisteminin parçalarından bazıları
şunlardır:
yakıt deposu, yakıt pompası, yakıt göstergesi, karbüratör, hava
filtresi, emme manifoltu.
Dizel motorun yakıt sisteminin parçalarından bazıları şunlardır:
yakıt deposu, besleme pompası, mazot filtresi, enjeksiyon
pompası, enjektör, ısıtma kızdırma bujileri, yakıt göstergesi.
Hava filtresinin görevi, karbüratöre giren havayı süzmek ve ve
sessiz emiş sağlamaktır. Hava filtresinin tıkanmasını önlemek
için basınçlı hava ile temizlemeliyiz. Öte yandan, hava filtresi
tıkalı olan motor zengin karışımla çalışır. Filtre yine de
temizlenmeden motor hala çalıştırılırsa motor boğulur.
Karbüratör, emme manifoltu üzerindedir ve sadece benzinli
motorlarda olur. Benzin-Hava karışımını ayarlar. Karbüratörün
karıştırma oranı 1/15`tir.
Jikle devresinin görevi, soğuk havalarda motorun çabuk
çalışmasını sağlamaktır. Jikle devresi karbüratörde bulunur.
Jikle kelebeği, karbüratörün hava giriş deliği önünde bulunur.
Yağ filtresi yağı süzer ve temizler.
Silindir içindeki yanmış gazlar egzost manifoldu ile dışarı
atılır.
Egzost susturucusu, basınçlı olarak çıkan yanlış gazların sesini
azaltır. Eğer aracın egzostundan fazla ses çıkıyorsa susturucu
patlak olabilir.
Supap ayarı, en önemli motor ayarlarından biridir. Soğuk ve
sıcak ayar olarak ikiye ayrılır.
Bir aracı kış şartlarına hazırlarken en önemli noktalardan biri
hava filtresini kışlık pozisyona almak ve otomatik jikle kışlık
pozisyonuna çevirmektir.
Araçta yakıt ikmali yapılırken motor stop edilir.
Ayağımızı gaz pedalından çeksek bile motorun hala çalışmasını
sağlayan devre rölanti devresidir.
Yakıtın içinde toz-su-pislik vs. varsa motor tekleyerek çalışır.
Yakıt sistemi ayarlarından biri rölanti ayarıdır.
Boğulmuş bir motoru çalıştırmak için gaz pedalına sonuna kadar
basılarak marş yapılır.
Motor ısınıca stop ediyorsa karbüratöre de bakılmalıdır.
Araç kullanırken yakıt tasarrufu için
hava filtresi temizlenmeli,
Karbüratör ayarları yapılmalı,
Jikle devresi açık unutulmamalıdır,
Rölanti yüksek olmamalıdır,
Eskimiş bujiler temizlenmeli,
Lastik hava basınçları normal olmalıdır,
Fren ayarlarının sıkı olmaması,
Uygun viteste gidilmesi,
Debriyaj kaçırması olmamalıdır,
Saatte 90/100 km hızın geçilmemesi
gerekmektedir.
Aracın fazla yakıt yaktığını anlamak için eksozuna bakılır. Eğer
egzost rengi siyahsa fazla yakıt yakıyor olabilir.
YAĞLAMA SİSTEMİ
Yağlama sisteminin parçaları:
Karter-yağ pompası,
Filtre,
Gösterge,
Seviye çubuğu,
Yağ kanallarıdır.
Motorda yağın bazı görevleri:
Sürtünmeyi azaltmak,
Aşınmayı önlemek,
Silindir ve segmanlar arası boşluğu doldurup sızdırmazlığı
sağlamak,
Soğutmaya yardımcı olmak,
Aşınmadan dolayı oluşan pislikleri temizlemektir.
Karterin önemli görevlerinden bazıları:
Motor bloğunun altını kapatmak ve yağa depoluk etmektir.
Araçta motor yağı kontrol edilirken kontak anahtarı kapatılır ve
4-5 dakika beklenir. Yağ ölçümü yapılırken araç düz durumda
olmalıdır. Yağ seviyesi yağ çubuğuyla ölçülür, ve yağın seviyesi
yağ çubuğunun iki çizgisi arasında olmalıdır. Yağ seviyesi
normalin çok altında iken motor çalıştırılırsa motor ısınır ve
yanar.
Motor yağı değiştirilirken motor sıcak olmalıdır.
Motorlarda genellikle 20-50 W numara motor yağı kullanılır.
Motorun yağı karterin altındaki tapa açılarak boşaltılır. Yeni
motoryağı ise süpap muhafaza kapağı üzerindeki kapaktan
doldurulur.
Motor yağı ve yağ filtresi belli km`lerde mutlaka
değiştirilmelidir.
Motorda yağ basıncı yoksa,
yağ yok,
filtre tıkalı,
yağ pompası arızalı,
ya da yağ müşiri arızalı olabilir.
Motorun yağ eksiltmesinin sebeplerinden bazıları:
Karter contasnın yırtılması,
sekman ya da silindirlerin aşınması,
karterin delik olması,
tapadan yağ sızdırmasıdır.
Yağ yakan motorun eksozundan mavi duman çıkar.
Marşa basılıp motor çalıştırıldığında yağ lambasının sönmesi
gerekir.
Motor çalıştığı sürece yağlamanın olup olmadığı motor yağ
göstergesinden takip edilebilir.
Motor çalışırken yağ göstergesinde anormallik görülürse motor
hemen durdurulur. SOĞUTMA SİSTEMİ
Su ile soğutma sisteminin bazı parçaları:
Radyatör,
Vantilatör,
Devir daim pompası,
Termostat,
Hararet (ısı) gösterici,
Hararet (ısı) müşiri,
İlave su kabı,
Fan motorudur.
Radyatör, soğutma suyuna depoluk eder. radyatörün altında su
boşaltma musluğu vardır.
Termostat silindir kapağı su çıkışındadır. Motorun sıcaklığını
çalışma sıcaklığında sabit tutar.
Devir daim pompası vantilatör kayışından hareket alır.
Radyatördeki soğuk suyu su kanallarına yollar.
Hava soğutmalı motoru, su soğutmalı motordan ayıran bir diğer
özellik hava soğutmalı motorda radyatör ve su pompasının
olmamasıdır.
Vantilatör kayışı V şeklindedir. Kayış gerginliği 1-1,5 cm
civarında olmalıdır. Vantilatör kayışı hareketini krank mili
kasnağından alır ve vantilatör kayışı devir daim pompası ve
alternatörü (şarj dinamosunu) çalıştırır. vantilatör kayışı
koparsa motor hararet yapar.
Soğutma sisteminde su azalıyorsa
silindir kapak contası arızalı veya radyatör delik,
radyatör kapağı bozuk,
radyatör hortum ve kelepçeleri arızalı veya delik,
kalorifer hortumları delik veya
termostat arızalı olabilir.
Motorun hararet yapmasının nedenleri:
->Radyatör peteklerinin tıkanması,
->radyatörde suyun azalması,
->vantilatör kayışının gevşek veya kopuk olması,
->termostatın arızalı olması,
->motor yağının azalması,
->motor soğutma suyu kanallarının tıkalı olması,
->uygun vites ve hızda gidilmemesi,
->otomatik fanın arızalı olmasıdır
Radyatöre konacak suyun seviyesi peteklerin üzerinde olmalıdır.
Çok sıcak motora rölantide çalışırken ılık ve kireçsiz su konur.
Motor bloğundaki su kanalları pastan ya da kireçten tıkanmış ise
motor fazla ısınır.
Radyatöre konacak suyun içilecek temizlikte ve temiz su olması
gerekir.
Su olduğu halde motor fazla ısınıyorsa, termostat arızalıdır.
Donmayı önlemek için radyatöre antifriz ilave edilir.
Termostatı sökülmüş motor, gereğinden soğuk çalışır aşınmalar
artar ve verim düşer.
Motorun çok sıcak çalıştırılması motoru çekişten düşürür.
Motor çok sıcakken radyatöre soğuk su konursa silindir kapağı ve
blok çatlayabilir.
Çok sıcak bir motorda radyatör kapağı ıslak bir bezle tutulup
hafifçe gevşetilir ve buhar tamamen atılınca radyatör kapağı
açılır.
Araçta ısı (hararet) göstergesi çalışmıyorsa ısı müşiri arızalı
olabilir.
Motor, çalıştıktan sonra çalışma sıcaklığına gelmiyorsa
kalorifer hortumlarında kaçak olabilir.
Motor ısısının aniden yükselmesinin sebebi kayış kopması
olabilir.
MARŞ SİSTEMİ
Marş sistemi motora ilk hareketi verir.
Parçaları:
-akü,
-kontak anahtarı,
-marş motoru,
-volan dişlisidir.
Marşa basıldığında marş motorunun bediks dişlisi volanın
üzerindeki dişlilerle kavraşır ve volanı döndürür.
Volan da krankı döndürerek, motora gerekli ilk hareketi verir.
Marş durumunda marş motoru hiç dönmüyorsa:
akü bitik,
akü kutup başları gevşek,
akü kutup başları oksitli,
marş otomatiği arızalı,
marş motoru sargıları arızalı ya da sigortası atık olabilir.
Motor çalışırken marş yapılırsa volan dişlisi, marş motoru ve
marş dişlisi zarar görür.
Marşa basıldığında marş motoru dönmez, korna da çalmaz ise sorun
aküde-kutup başlarında olabilir.
Akü başka bir aküyle takviye yapılacaksa her iki akünün (+)
kutup başları (+) kutup başlarıyla, (-) kutup başları ise (-)
kutup başlarıyla birleştirilir. Her iki akünün de voltajı aynı
olmalıdır.
Dijital göstergeli araçlarda akü takviyesi yapılmaz.
Marşa basma süresi 10-15 saniyedir. Fazla basılırsa akü biter.
Marş yapıldığında tık diye bir ses gelip, marş motoru
çalışmıyorsa akü kutup başları gevşek olabilir.
Vantilatör kayışı hareketini volant kasnağından alır ve
pervaneyi -devir daim pompasını- şarj dinamosunu çalıştırır.
Kayış koparsa vantilatör pervanesi - devir daim pompası ve şarj
dinamosu hareket.
ŞARJ SİSTEMİ
Şarj sistemi, motor çalışmaya başladığı andan itibaren aracın
elektrik ihtiyacını karşılar ve aküyü şarj eder.
Şarj sisteminin parçaları:
alternatör,
konjektör (regülatör),
şarj lambası,
vantilatör kayışıdır.
Alternatör, krank mili kasnağından vantilatör kayışı ile aldığı
mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir. Bazı araçlarda
alternatör değil, şarj dinamosu bulunur.
Konjektör (regülatör), alternatörün ürettiği elektriğin volt ve
akımını ayarlar. Aracın devri arttıkça alternatörden çıkan akım
ve voltajı ayarlar, tesisata ve aküye gönderir.
Şarj lambası, şarj sisteminin çalışmadığını ikaz eder. Yani
alternatör, konjektör vs. arızasını belirtir.
Bir araç için gerekli elektrik enerjisini şarj sistemi sağlar.
Akü, motor çalışmazken ışık ve özel elektrikli alıcıları
besler.
Vantilatör kayışı çok sıkı ise alternatör yatakları bozulabilir.
Vantilatör kayışının koptuğu "ilk olarak" şarj ikaz lambasından
anlaşılır.
Motor çalışırken ayağımızı gaz pedalından çekince far ışıkları
zayıflıyorsa akü zayıflamış olabilir.
Motor çalıştığı halde şarj ikaz lambası yanıyorsa vantilatör
kayışı gevşek olabilir ya da alternatör kablo bağlantıları
gevşek veya alternatör kömürü aşınmış olabilir.
Aracın durdurulup kontağın hemen kapatılması gereken hallerden
bazıları:
- Şarj ikaz lambasının yanması.
- Motordan ani bir sarsıntı ya da ses gelmesi.
- Yağ lambalarının yanmasıdır.
Konjektör ayarı bozuksa akünün su kaybı çok olur.
Araçta ampuller sık sık patlıyorsa veya akü su kaybı fazlaysa
veya konjektör arızalı olabilir.
Marşa basılıp motor çalıştığında şarj ikaz lambası sönmelidir.
AYDINLATMA VE İKAZ SİSTEMİ
Aydınlatma sisteminde, sigortalar, kablolar, farlar, park
lambası, sis lambası, plaka lambası, gösterge lambası, iç
aydınlatma lambası, bagaj aydınlatma lambası, gibi lambalar
vardır.
İkaz sisteminde, sinyaller, fren ikaz lambaları, geri vites
lambası, korna bulunur.
Her elektrik elemanı gibi araçlarda bulunan aydınlatma ve ikaz
sistemi gibi elektrikli devrelerde de:
akü, kablolar, kablo bağlantıları, sigortalar, açma kapama
düğmeleri ya da kolları, ve alıcı olarak da ampuller
bulunmaktadır.
Bu sistemlerin en önemli arızaları:
kısa devre,
kablo kopukluğu,
akü bitmesi,
akü kutup başı oksitlenmesi veya akü kutup başı gevşekliği,
ampul yanması,
sigorta atması,
anahtarların arızalanmasıdır.
Fren müşiri ikaz sisteminin bir parçasıdır.
Farlardan bir kısmı ya da hiçbiri yanmıyorsa, sigortası atık
olabilir.
Flaşör arızalanınca sinyal lambası yanmaz.
Sigortalar atıksa bunun yerine aynı amperde sigorta takılır.
Far anahtarı bozuksa farlar yanmaz.
Isı göstergesi çalışmıyorsa, ısı göstergesi müşiri arızalı
olabilir.
Aracın fren lambaları yanmıyorsa, fren müşiri arızalı olabilir.
Fren lambalarından biri yanmıyorsa, yanmayan lambanın ampulü
yanmış olabilir.
Farların bakımı yapılırken, far ayarı yapılır.
Farlardan biri sönük yanıyorsa far kablo bağlantısı gevşemiş
veya paslanmış olabilir.
Sigortanın görevi, kısa devre olduğunda sistemi korumaktır.
GÜÇ AKTARMA ORGANLARI
Güç aktarma organları sırasıyla:
Debriyaj, vites kutusu, şaft, diferansiyel, akslar,
tekerleklerdir.
Diferansiyelin görevi, gücü arttırmak, kendine gelen hareketi 90
derece kırıp akslar yardımıyla tekerleklere iletmek, virajlarda
içteki tekerleği az, dıştakini fazla döndürerek kolay ve rahat
viraj almayı temin etmektir.
Kavrama (debriyaj) motorla vites kutusu arasındaki irtibatı
keserek vites değiştirme olanağı sağlayan aktarma organıdır.
Akslar, diferansiyelin hareketini tekerleklere iletirler.
Vites kutusu, aracın hızını ve gücünü ayarlar.
Araç hareket halindeyken ayağımız debriyaj pedalı üzerinde
devamlı durursa debriyaj balatası aşınır.
Aracın ilk çalışması esnasında bir miktar gaz verildikten sonra
debriyaj pedalına sonuna kadar basmanın faydası vardır.
Debriyaj balatası yağlanırsa debriyaj kaçırır. Debriyaj teli
koparsa araç vitese geçmez.
Vites değiştirirken debriyaj pedalına basılır.
Araç geri vitese takılmak istendiğinde takılmıyorsa, debriyaj
pedalından ayak çekilip yeniden basılır.
Aktarma organlarında yağ olarak, dişli yağı kullanılır.
Vites değiştirirken ses geliyorsa, debriyaja tam basılmamıştır.
Ani ve sert duruş kalkış yapmak debriyaj balatasını sıyırabilir.
Vites kutusu bakımı yapılırken yağa ve yağ kaçağına dikkat
edilir.
LASTİKLER
Lastiklerin yeri, her altı ayda bir ya da her 10.000 km`de yer
değiştirilerek aşınmalar denklenmelidir.
Lastiklerdeki ağırlık dengesinin bozukluğu demek olan balans
oluşursa araçta titreşim oluşur. Bu titreşimler en çok
direksiyon simidinde hissedilir.
Lastik değiştirilirken kriko takılınca el freni çekili
olmalıdır.
Lastiklere normalden az hava basılırsa lastikler sürekli olarak
ortadan aşınırlar ve araç titrer. Aracın lastikleri araca
binileceği zaman kontrol edilir.
Dubleks lastik iç lastiği olmayan lastiktir.
Karlı havalarda zincir çekici tekerlerin ikisine de takılır.
Isınmadan dolayı lastik hava basıncı artmışsa hiçbirşey
yapılamaz.
Lastiklerin üzerindeki rakamlar lastik ebatlarını belirtir.
Bir tekere dubleks, diğer tekere şamriyelli lastik takılırsa araç
bir tarafa çeker.
Bijonların temizliği kuru bezle yapılır.
FRENLER
Araçta el freni duran aracı sabitlemek için kullanılır. El freni
kopmuş ise el freni tutmaz. El freni çekili durumda unutulup
yola devam edilirse kampanalar ısınır ve fren tutmaz.
Araç üzerinde 3 tip fren bulunur:
-Motor freni (kompresyon freni)
-Ayak freni
-El freni
Ayak freni 3 tiptir:
-Hidrolik fren
-Havalı fren
-Karma fren
Fren sisteminin bazı parçaları şunlardır:
-Fren pedalı
-Merkez pompası
-Fren boruları
-Tekerlek silindirleri
-Fren diski
-Fren balatası
-Kampanalar
-Fren ayar sistemleri
Havalı frenli bir araçta üsttekilere ilaveten hava tüpü ve
kompresör bulunur.
ABS frenin avantajları, frenlerken direksiyon hakimiyetini
bozmaması ve fren mesafesini kısaltmasıdır.
Fren yapılmasına rağmen aracın hızı azalmıyorsa, fren hidroliği
yok veya azalmış hatta fren ayarları gevşek olabilir. Fren
sistemine yağ sızmış olabilir. Fren sisteminde kaçak olabilir.
Soğuk havalarda el freni çekil durumda bırakılırsa fren
balataları donarak yapışır.
Fren sisteminde hidrolik azalmışsa hidrolik yağı ile takviye
edilir.
Ayak frenine basıldığında ön ve arka tekerlekler birlikte durur.
Araç çalışıyor fakat hareket ettirilemiyorsa el freni çekik
olabilir.
Aracın kampanaları aşırı ısınmışsa fren ayarları bozuk olabilir.
Ön lastiklerin biri yeni biri eskiyse frenlerken araç bir tarafa
çeker.
Westinghouse tipi frenli bir arabada hareket halinde iken motor
stop ettirilirse asla fren tutmaz.
Hava frenli araçta hava basınç göstergesi basınç göstermiyorsa
araç olduğu yerden kaldırılamaz.
ÖN DÜZEN SİSTEMİ
Ön düzen sistemi, aracın dönüşünü sağlar. Direksiyon simidi,
direksiyon mili, sonsuz dişli, sektör dişli, rot, eğri rot, kısa
rot, rotbaşı bu sistemin bazı parçalarıdır.
Direksiyon kutusu yağı kontrol edilmelidir. Araçta çekme, gezme
vs. varsa servise gidilmelidir. Kamber/ Kaster/ King-pim/ rot ve
direksiyon kutusu ayarları gibi ayarları vardır. Ayarsızlık ve
dişlilerin aşınması, direksiyon boşluğu artırır.
Ayrıca rot başlarının aşınması ile direksiyon kutusu arızaları
da direksiyon boşluğunu artırır.
Ön düzen ayarları bozuksa ön lastikler içten ve dıştan aşınır.
Direksiyon zor dönüyorsa lastik hava basıncı normalden azdır.
SÜSPANSİYON SİSTEMİ
Süspansiyon sistemi, araç tekerlerinin aracın şasi ve gövdesiyle
birleştirildiği sistemdir. Yaylar (helezon yay), yaprak yaylar
(makaslar) ve amortisörlerden oluşur.
Helezon yaylar otomobil türü araçlarda makaslar ise genellikle
ağır hizmet araçlarında kullanılır.
Yaylar, yoldan gelen darbe titreşimleri üzerine alır. Yayların
salınımını amortisör kontrol eder.
BAKIMLAR
Günlük bakımda motorun yağına, suyuna, fren hidroliğine,
yakıtına, lastik hava basınçlarına, ışık ve ikaz sistemlerine
bakılır.
Haftalık bakımda vantilatör kayışı gerginliği, akü bakımı
yapılır.
Akü bakımı yaparken akü dış yüzeylerinin ve kutup başlarındaki
oksitlerin sodalı su ve sıcak su ile temizlenmesine, plakaların
1 cm üzerine kadar saf su ilave edilmesine, eleman kapak
deliklerinin açık tutulmasına, kışın akü donmasın diye akü tam
şarj ettirilir, dijital göstergeli araçta asla akü takviyesi
yapılmaz.
Akü kendiliğinden boşanıyorsa akünün üst kısmında pislik
birikmiştir.
Kısa devreden dolayı yangın olursa akü kutup başları çıkarılır.
Akü 2 kutup başı arasında her iki kutup başına değen bir madeni
parça konsa akü kısa devre olup patlar.
Yağlı tip hava filtresinin bakımı yapılırken sökülen parçalar
gaz yağı ile temizlenir.
Yeni bir araçta 0-2000 km arası ilk kullanım süresine rodaj
denir. Rodaj süresi çalışan parçaların birbiriyle alışma
süresidir. Rodaj süresince aşırı sürat yapılmaz, ani duruş
kalkış yapılmaz, motor tam güç konumunda çalıştırılmaz, uzun
süre sabit hızda gidilmez.
DİZEL MOTORA AİT BAZI BİLGİLER
Dizel motorlarda silindire sadece hava doldurulur ve yanma
sıkıştırılmış havanın üzerine enjektörden yakıt püskürtülmesiyle
sağlanır.
Dizel motorların yakıt sisteminde günlük yapılacak işlerden biri
mazot-su ayırıcısı veya filtre ya da yakıt deposundan yakıt
sisteminin suyunun alınmasıdır.
Dizel motorlarda yanma enjektörden yakıt püskürtmekle olur.
Enjektörler kendilerine enjeksiyon pompasından gelen mazotu
silindirlerdeki sıkıştırılmış havanın içine püskürterek yanmayı
sağlarlar.
Enjeksiyon pompası, besleme pompası ile depodan gelen yakıtı
basınçlı olarak enjektörlere yollar.
Dizel motorun çalışmamasının bir nedeni, hava yapmış olmasıdır.
Hava yapmanın nedenleri:
-yakıtın bitmesi,
-boru ve rekorların gevşemesi,
-yakıt borularının sökülmesi,
-filtrenin temizlenmesi veya değişmesidir.
Dizel motorlarda egzost dumanı siyah çıkıyorsa yakıt pompasına,
enjektöre ve hava filtresine bakılır. Ayrıca dizel motorlarda
marş yapıldığında marş motoru dönüyor ancak motor çalışmıyorsa
yakıt filtresi de takılı olabilir.
Özellikle soğuk havalarda dizel motoru kolay çalıştırabilmek
için kızdırma bujileri kullanılır.
alıntı
|
Guests
sinan-s